Eindhovens Dagblad: We vergaderen massaal digitaal, maar ben je wel verstaanbaar via dat beeldscherm? Stemcoach Josanne geeft tips.

VELDHOVEN – ,,Puttuke puttuke puttuke put. Pottuke pottuke pottuke pot. Pannenkoeken bakken pannenkoeken bakken pannenkoeken bakken.” Nee, Josanne Toussaint uit Veldhoven is niet kierewiet. Ze is stemcoach. En duidelijk praten is best handig nu iedereen via een scherm vergadert. Merlijn van Dijk 18-11-20, 18:00 Laatste update: 07:16 Bron: ED

 Je punt maken via een scherm is namelijk moeilijk. Zeker met het geluid van spelende kinderen op de achtergrond, begeleid door het gezoem van een stofzuiger en de kat die doodleuk door het beeld trippelt om zich daarna prinsheerlijk op je toetsenbord te vlijen. Online vergaderingen zijn gewoon ontzettend vervelend.

Daarom vragen veel mensen stemcoach Toussaint (40) deze dagen om hulp. ,,Ze krijgen bijvoorbeeld last van hun stem omdat ze onnodig hard praten”, zegt ze. ,,En ze verdwijnen met hun hoofd bijna in het scherm. Daardoor raakt je strot in een rare knik en kunnen de stembanden moeilijk sluiten. Er komt spanning op je stem. Dat horen mensen meteen.”

‘Soms train ik een hele gemeenteraad’

Toussaint kan het weten. Ze verdiept zich al vijftien jaar in de spraak van mensen en alle non-verbale communicatie die daarbij komt kijken. Eerst deed ze dat als logopedist. Nu als – let op, tongbreker – stemspraakexpert.

Het Nederlands Genootschap van Burgemeesters en de Wethoudersvereniging weten haar vaak te vinden. ,,Soms train ik een hele gemeenteraad. Ik heb ook het college van een gemeente uit deze regio getraind.”

Welke gemeente dat is, zegt Toussaint niet. ,,Voor sommige mensen is een spraaktraining best een precair onderwerp. Het is nog niet zo geaccepteerd als bijvoorbeeld een salescursus.”

‘Geforceerd, staccato en lager spreken’

Terwijl toch iedereen wil dat zijn verhaal gehoord wordt. ,,En de manier waarop je een verhaal vertelt, bepaalt hoe het overkomt”, zegt Toussaint. ,,Hoe sta je? Hoe adem je? Hoe klink je? Hoe intoneer je? Wat is je mimiek? Als die dingen niet in overeenstemming zijn met elkaar, komt je verhaal niet over.”

Vrouwen spreken vaak hoger dan ze van nature zouden doen. Daardoor komen ze kwetsbaar­der over

Josanne Toussaint, Stemspraakexpert

Een voorbeeld dat Toussaint vaak tegenkomt: mensen die aan het eind van een zin omhoog gaan met hun stem. Alsof ze een vraag stellen in plaats van een mededeling doen. ,,En vrouwen spreken vaak hoger dan ze van nature zouden doen”, zegt Toussaint. ,,Daardoor komen ze kwetsbaarder over.”

Dat is overigens niet per se verkeerd, volgens de Veldhovense. ,,Ik merk dat vrouwen in hoge posities regelmatig geforceerd, staccato en lager spreken dan nodig. Een vrouw kan best autoriteit uitstralen met haar eigen stem en mimiek. Als het maar natuurlijk overkomt.”

Praten met levende lippen

Maar hoe doe je dat dan via zo’n scherm? Toussaint geeft wat tips. ,,Zorg dat je van het scherm spat. Ik richt een lamp op mezelf zodat mensen mijn mimiek goed kunnen zien. Ik zorg met een microfoontje op mijn kleding dat ik goed verstaanbaar ben.”

Houding is vanzelfsprekend ook belangrijk. ,,Zet beide billen stevig in je stoel, trek je schouders even op en laat ze dan vallen”, zegt Toussaint. ,,Zo zorg je dat je schouders precies onder je oren zitten. Dan zijn je stembanden vrij om ontspannen te praten.”

Goh, die heeft zeker een cursus gehad

Josanne Toussaint, Stemspraakexpert

Dat praten doet men vervolgens met ‘levende lippen’. ,,Laat je hele gezicht meebewegen met je lippen. Je mag de letters een beetje uitspugen”, doceert Toussaint. ,,Soms helpt het om een beetje scherper te articuleren. Overdrijf het allemaal niet, dan zeggen mensen meteen: goh, die heeft zeker een cursus gehad.”

Kun je dat ook oefenen? Natuurlijk kan dat. ,,Leg het puntje van je tong op het heuveltje bij je gehemelte. Net niet tegen je tanden”, zegt Toussaint. Zeg dan eerst rustig en daarna snel achter elkaar: ,,Puttuke puttuke puttuke put. Pottuke pottuke pottuke pot. Pannenkoeken bakken pannenkoeken bakken pannenkoeken bakken.”